Dược sĩ Phương Lam
Tai biến mạch máu não là nỗi ám ảnh của toàn cầu trong những thập kỉ gần đây, họ lo sợ không chỉ vì bệnh này có thể nhanh chóng cướp đi sinh mạng một người chỉ trong vài giờ đồng hồ mà còn vì những nạn nhân may mắn sống sót đều phải gánh trên mình những di chứng nặng nề, điển hình là di chứng rối loạn nhận thức sau tai biến mạch máu não.
>>> Xem thêm:
Vì sao tai biến mạch máu não gây rối loạn nhận thức?
Tai biến mạch máu não hay còn gọi là đột quỵ não là căn bệnh cấp tính xảy ra khi mạch máu não bị vỡ hoặc tắc nghẽn.
Việc tắc nghẽn mạch máu sẽ khiến một khu vực não không nhận được sự nuôi dưỡng, chỉ trong một khoảng thời gian ngắn, những tế bào thần kinh não bộ ở khu vực đó sẽ bị suy yếu và hoại tử.
Nghiêm trọng hơn là hiện tượng vỡ mạch máu não hay còn gọi là xuất huyết não,bệnh xảy ra khi máu đột nhiên tràn vào mô não, gây tổn thương não.
Khi máu từ tổn thương kích thích các mô não thì sẽ gây ra phù não, máu tập trung thành một khối gọi là tụ máu làm tăng áp lực lên các mô xung quanh, cuối cùng giết chết các tế bào não.
Nhận thức là một trong những chức năng chính của não bộ, vì vậy nếu khu vực não đảm nhận chức năng nhận thức bị tổn thương thì người bệnh sẽ gặp những vấn đề về rối loạn nhận thức sau tai biến thậm chí mất trí nhớ sau tai biến mạch máu não.
Biểu hiện của rối loạn nhận thức sau tai biến mạch máu não
Bệnh nhân tai biến mạch máu não thường có những rối loạn chức năng não bộ, cụ thể là suy giảm chức năng vận động, rối loạn nhận thức, rối loạn ngôn ngữ, rối loạn cảm giác, rối loạn cơ tròn...
Những di chứng kể trên sẽ đi theo người bệnh suốt phần đời còn lại nếu không có những tác động điều trị và phục hồi chức năng não bộ.
Một số biểu hiện của rối loạn nhận thức sau tai biến mạch máu não:
- Mất ngủ, ngủ chập chờn.
- Suy giảm trí nhớ: người bệnh có thể không nhớ những thông tin mới được nghe, cũng có thể quên đi một phần kí ức nào đó, quên những kiến thức - kĩ năng đã từng có trong quá khứ, nặng hơn, họ có thể hoàn toàn không nhận ra người thân của mình.
- Giảm hoặc mất khả năng tập trung.
- Gặp khó khăn trong xử lý thông tin từ bên ngoài.
- Suy giảm khả năng lên kế hoạch, giải quyết vấn đề.
- Suy giảm hoặc mất hoàn toàn khả năng tư duy logic.
- Không nói được, không diễn đạt được nhu cầu bản thân, không hiểu được lời nói, không thể theo dõi cuộc nói chuyện với nhiều người tham gia, không đọc - viết được, mất hoàn toàn khả năng ngôn ngữ.
- Trầm cảm: Phần lớn các nghiên cứu đưa ra con số thống kê có đến khoảng 50% bệnh nhân có dấu hiệu của trầm cảm sau đột quỵ não với những biểu hiện như: buồn bã, chán nản, trầm uất, không muốn giao tiếp với mọi người, mất động lực tập luyện,...
- Ảo giác: người bị rối loạn chức năng do tai biến mạch máu não thường nhìn thấy hoặc nghe thấy những âm thanh, sự vật không có thật, họ có thể cảm thấy như có người sờ vào da thịt mình khiến da thịt châm chích, đau rát,...
Phục hồi rối loạn nhận thức sau tai biến mạch máu não
Những rối loạn nhận thức sau tai biến mạch máu não sẽ cải thiện nếu người bệnh được điều trị, tập luyện phục hồi chức năng và được chăm sóc theo chế độ phù hợp.
Y học đã chứng minh, chức năng nhận thức có thể được hồi phục 80 - 90 % nếu người bệnh áp dụng phương pháp kết hợp trong phục hồi chức năng não bộ. Những yếu tố quan trọng trong phục hồi chức năng nhận thức sau tai biến như sau.
Điều trị rối loạn nhận thức sau tai biến mạch máu não
Đối với mỗi trường hợp, tùy thuộc vào mức độ và vị trí tổn thương não bộ mà các bác sĩ sẽ đưa ra phác đồ điều trị cho phù hợp. Phác đồ này đưa ra cần có sự hợp tác của người bệnh để có thể thực hiện triệt để, mang lại hiệu quả cải thiện - kiểm soát bệnh.
Bên cạnh đó, đối với rối loạn nhận thức sau tai biến, điều vô cùng quan trọng là người bệnh phải được kiểm soát tốt các yếu tố nguy cơ gây bệnh (bệnh tiểu đường, cao huyết áp, xỡ vữa động mạch, béo phì,...) và phòng tránh tái phát đột quỵ.
Tập luyện phục hồi rối loạn nhận thức sau tai biến
Thông thường, những bệnh nhân sau khi trải qua cơn đột quỵ não sẽ bị ảnh hưởng bởi sự suy giảm nhiều chức năng. Để phục hồi rối loạn nhận thức sau tai biến mạch máu não, việc giúp người bệnh tham gia các chương trình tập luyện là điều vô cùng cần thiết.
Người bệnh có thể được tham gia các trò chơi, những bài học rèn luyện trí nhớ, khả năng tư duy, bên cạnh đó họ cũng có cơ hội được nói chuyện với những bác sĩ tâm lý.
Để phục hồi rối loạn nhận thức sau tai biến hiệu quả, cần có sự tác động toàn diện lên tất cả các chức năng khác của não bộ như chức năng vận động, chức năng ngôn ngữ, cảm giác,...
Trong giai đoạn này, gia đình nên dành sự quan tâm đặc biệt đến người bệnh, điều cần làm là tăng cường trò chuyện, động viên khích lệ tinh thần người bệnh, tạo điều kiện giúp họ ra ngoài gặp gỡ nhiều người, điều này giúp cải thiện tâm trạng và khơi gợi kí ức.
Phục hồi tế bào thần kinh não bộ
Thực tế, các rối loạn nhận thức sau tai biến mạch máu não là hệ quả của vấn đề tổn thương tế bào thần kinh não bộ, vì vậy, điểm mấu chốt trong phục hồi chức năng nhận thức là cần phải có sự tác động trực tiếp lên các tế bào thần kinh não giúp chúng có thể tái hoạt động giúp khôi phục chức năng của mình.
Tuy nhiên bằng cách nào mới có thể có sự tác động trực tiếp lên tế bào não bộ? Thực tế, cơ chế hiệu quả nhất hiện nay là tác động đến các tế bào thần kinh bằng cách tăng cường năng lượng tế bào, tăng nuôi dưỡng tế bào, thúc đẩy hình thành kết nối dẫn truyền thần kinh mới.
>>> Tham khảo:
Bài viết trên đây đã cung cấp những thông tin y học cơ bản về vấn đề rối loạn nhận thức sau tai biến mạch máu não.
Hi vọng với những kiến thức này, bạn đọc phần nào hiểu hơn về chứng rối loạn nhận thức và phương pháp phục hồi chức năng nhận thức hiệu quả.
Nếu còn bất cứ thắc mắc nào về các bệnh lý, tổn thương não bộ và phương pháp phục hồi chức năng não bộ, hãy liên hệ với chúng tôi theo hotline: 0968.570.188 hoặc truy cập website dichungnao.info để được các chuyên gia tư vấn và giải đáp thắc mắc.
